مسافر24 بهترین تجربه سفر

شهر تبریز، ایران

تبریز یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است. این شهر سومین شهر بزرگ کشور پس از تهران و مشهد، بزرگ‌ترین شهر منطقهٔ شمال‌ غرب ایران و مناطق آذری‌ نشین و قطب اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی این منطقه شناخته می‌شود. تبریز در سال 1500 و در زمان پایتختی صفویان به‌ عنوان پنجمین شهر بزرگ جهان شناخته می‌شده‌ است. این شهر همچنین بزرگ‌ترین، مهم‌ترین و متجددترین شهر ایران در عصر قاجار بوده‌ است. امروزه مردمان تبریز به زبان ترکی آذربایجانی و لهجهٔ تبریزی تکلم می‌نمایند.
تبریز در سده‌های گذشته حوادث متعددی از قبیل اشغال توسط بیگانگان و زمین‌ لرزه‌های مهلک را تجربه کرده‌است. این شهر به سبب موقعیت مناسب خود در گذشته از مراکز تجاری منطقه به شمار می‌رفته و امروزه نیز یکی از مراکز مهم صنعتی در سطح ایران محسوب می‌شود. تبریز در دو سدهٔ اخیر مبدأ بسیاری از تحولات اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در کشور به شمار می‌رود، به طوری که این شهر آغازگر انقلاب مشروطه بوده و نقشی کلیدی در تحولاتی مانند انقلاب ایران در سال 1357 و مدرنیزه‌ کردن کشور داشته‌است.
تبریز به عنوان شهر اولین‌ها، امن‌ترین شهر ایران، سالم‌ترین شهر ایران، مهد سرمایه‌گذاری ایران، دومین شهر صنعتی ایران، دومین شهر دانشگاهی ایران، دومین شهر بلند مرتبه‌ ساز ایران، دومین قطب علوم پزشکی ایران، دومین شهر در جذب گردشگر سلامت در ایران، شهر شکلاتی ایران، قطب خودروسازی ایران، قطب قطعه‌سازی ایران، قطب تولید موتور دیزل خاورمیانه و یکی از مهم‌ترین شهرهای مهاجرپذیر ایران شناخته می‌شود.


جغرافیا

تبریز در غرب استان آذربایجان شرقی و در منتهی‌الیه مشرق و جنوب‌شرق جلگهٔ تبریز قرار گرفته‌است. این شهر از سمت شمال به کوه‌های پکه‌چین و عون بن علی، از سمت شمال‌ شرق به کوه‌های گوزنی و باباباغی، از سمت شرق به گردنهٔ پایان و از سمت جنوب به دامنه‌های رشته‌کوه سهند محدود شده‌است.
تبریز از سمت شمال، جنوب و شرق به کوهستان و از سمت غرب به زمین‌های هموار و شوره ‌زارهای تلخه‌رود (آجی‌چای) محدود شده و به شکل یک چالهٔ نسبتاً بزرگ یا یک جلگهٔ بین‌کوهی درآمده‌ است. ارتفاع این شهر از سطح دریا از 1348 متر در سه‌راهی مرند تا 1561 متر در محلهٔ زعفرانیه متغیر بوده و شیب عمومی زمین‌های تبریز به سمت مرکز شهر و سپس به سمت مغرب است. مسافت جاده‌ای بین این شهر تا اردبیل 219 کیلومتر، تا زنجان 280 کیلومتر، تا ارومیه 308 کیلومتر و تا تهران 599 کیلومتر است.
مساحت تبریز در سال 1385 به 237٫45 کیلومتر مربع افزایش یافته است.


آب و هوا

آب و هوای تبریز استپی خشک با تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد است. سرمای زمستانی، تأثیرپذیرفته از ارتفاع بالا و توپوگرافی کوهستانی منطقه‌است. آب و هوای این شهر در تابستان‌ها خشک و گرم است، اگرچه حرارت به دلیل نزدیکی به کوه سهند و وجود باغ‌های زیادی در پیرامون شهر تعدیل می‌گردد.
میانگین دمای تبریز در تیرماه 25 (گرم‌ترین ماه سال)، در دی‌ ماه 2- (سردترین ماه سال)، و میانگین سالانهٔ دما 12 درجهٔ سانتی‌گراد است. میانگین بارندگی سالیانهٔ تبریز مانند بیش‌تر شهرهای ایران بسیار اندک و است. معمولاً در طول فصل تابستان، میزان بارندگی بسیار ناچیز بوده و به ندرت بارش رخ می‌دهد.


گردشگری

از اماکن دیدنی تبریز می توان به خلق تندیس سنگی استادشهریار، سورتمه سواری پارک ائل گلی تبریز، خانه قدکی تبریز، موزه سفال تبریز، موزه قرآن و کتابت، خانه علی مسیو، موزه سنجش، مدرسه رشدیه، مسجد ثقه الاسلام، مسجد مقبره، پل سنگی تبریز، پل قاری، پل آجی چای، ربع رشیدی، برج خلعت پوشان، موزه شهرداری تبریز، خانه حیدرزاده، سورتمه‌ تبریز و آسیاب خرابه و آبشار آن، کلیسای سنت استپانوس و جاذبه سنگی کندوان اشاره کرد.


سوغات

سوغاتی های آذربایجان شرقی قورابیه تبریز، قالیچه های خوش نقش تبریزی، سبدبافی کشکسرای مرند، لبنیات آذربایجان بویژه لبنیات دره لیقوان، باسلیق مراغه، میان پر گلابی عجب شیر مراغه، نوقا، اریس، شیرینی کنجدی، میان پر انجیر کردشت و روستاهای حاشیه رودخانه ارس، حلوا گردویی اسکو، شکلات تسبیحی، سوجوق مراغه، میان پر زردآلو مراغه عجب شیر، دوشاب (شیره انگور) اسکو، گل سرخ تبریز و روستاهای دامنه سهند، مربای گل (گل محمدی) تبریز، ترشی ذغال اخته شهرستان کلیبر، برگه زردآلو و آلبالو شهرستان مرند، صابون مراغه، سوزن دوزی ممقان، ظروف سفالی، سیب زنوز (در فصل تابستان)، عسل طبیعی کوهستان سهند را می توان نام برد.


فرهنگ

زبان امروزی مردم تبریز به ترکی آذربایجانی، ترکی آذری، آذربایجانی و آذری معروف است.
بیشینهٔ مردم تبریز مسلمان و پیرو مذهب شیعهٔ دوازده‌ امامی هستند. هرچند کمینه‌ای از مسیحیان ارمنی، آشوری، زرتشتی و کلیمی نیز در این شهر سکونت دارند. ارامنهٔ تبریز بیش‌ترین کمینهٔ ساکن این شهر را تشکیل می‌دهند و مذهب آن ها «گریگوری» است که یکی از مذاهب کهن آیین مسیحیت محسوب می‌شود.
از نظر شعر، ادب، هنر، خطاطی، تاریخ، سیاست، فقه، تفسیر و فلسفه، مشاهیر زیادی از تبریز برخاسته‌اند. همچنین یکی از مکتب‌های نگارگری ایران به نام «مکتب تبریز» نیز در این شهر و در دورهٔ ایلخانان، جلایریان، ترکمانان قراقویونلو و آق‌قویونلو و صفویان شکل گرفته‌است.
از جملهٔ مشاهیر تبریز در سده‌های گذشته می‌توان نظام‌الدین تبریزی فقیه شافعی سدهٔ هشتم، قطران تبریزی شاعر پارسی‌ گوی سدهٔ پنجم، خطیب تبریزی عالم ادبیات عرب و نویسندهٔ دیوان حماسه در سدهٔ پنجم و اوایل سدهٔ ششم، تاج‌الدین تبریزی مفسر شافعی سدهٔ هشتم، ملا قاسم انوار عارف و شاعر سدهٔ نهم، ملا رجبعلی تبریزی حکیم و عارف سدهٔ یازدهم، بدیع‌الزمان تبریزی خوش ‌نویس و شاعر سدهٔ یازدهم نام برد.
از مشاهیر تبریز در عصر حاضر نیز می‌توان به سید محمد حسین طباطبایی مفسر و فیلسوف، شیخ عبدالحسین امینی مؤلف کتاب الغدیر، سید حسن تقی‌ زاده سیاست‌ مدار و محقق، سید احمد کسروی مورخ، محسن هشترودی ریاضیدان، حسین کاظم‌زادهٔ ایرانشهر نویسنده و سید محمد حسین شهریار شاعر اشاره کرد.


تاریخ

شماری از محققان بر این عقیده‌اند که دژ «تارویی، تارمکیس» که نام آن در کتیبهٔ سارگن دوم (پادشاه آشور در بین سال‌های 705 تا 721 پیش از میلاد مسیح) آمده، در محل شهر کنونی تبریز قرار داشته‌است. در کتیبهٔ سارگن دوم این دژ را دژی بزرگ و آباد و دارای باروی تو درتو وصف شده‌است. این دژ بنا بر نوشته‌های کتیبهٔ سارگن، محل نگه‌داری اسب‌های ذخیرهٔ سواران اورارتو بوده که در حملهٔ آشوری‌ها ویران شده ‌است اما این ارتباط تبریز با شهرها و قلعه‌های دوران مادها، مورد اختلاف بین محققین است.
در زمان فتح آذربایجان به دست اعراب در سال 22 هجری، آن‌ گونه که در کتاب فتوح‌البلدان بلاذری آمده، توجه سپاه اعراب بیش تر متوجه شهر اردبیل بوده و حتی نامی از تبریز در فهرست شهرهایی که مرزبان پارسی از آن‌ها سربازگیری کرده بود، نیامده‌است. چنین پیدا است که تبریز همان‌گونه که «فاستوس بیزانسی» اشاره کرده، در سدهٔ چهارم میلادی ویران شده بود و در زمان حملهٔ اعراب، قریه‌ای کوچک بیش نبوده‌است.
تبریز در جنبش مشروطه نقشی مهمی برعهده داشت. پس از سرکوب مشروطه توسط محمد علی‌ شاه قاجار تمام حرکت‌های مشروطه‌ خواهانه در تهران خاموش شدند، اما در تبریز و تنها در چند محلهٔ آن، هنوز کسانی چون ستارخان (سردار ملی)، باقرخان (سالار ملی)، و شیخ‌الاسلام بودند که از این دست‌آورد پاسداری کنند.
ستارخان و پیروانش در محلهٔ امیرخیز، باقرخان از محلهٔ خیابان و مارالان و ارامنهٔ این محله‌ ها و حدود یک‌صد داوطلب مسلحی که توسط روشنفکران ارمنی شهر از قفقاز سازماندهی شده بودند، شروع به مقاومت کردند و به‌تدریج چند محلهٔ دیگر نیز به آن‌ها پیوستند. مقاومت آن‌ها در مقابل نیروهای طرفدار محمد علی‌ شاه، به سرکردگی امام جمعهٔ تبریز و با حمایت طایفهٔ شاهسون و دیگر مدافعان استبداد، ماه‌ها ادامه داشت تا این‌که در اصفهان و گیلان نیز مردم به پا خواستند و مشروطه‌ خواهان با فتح تهران به پیروزی رسیدند. درواقع شروع قیام مشروطه‌خواهان علیه استبداد محمد علی‌ شاهی از تبریز بوده‌است.

تفریح گاه ها، دیدنی ها و مکان های تاریخی تبریز